sắm về...
Tôi đến chợ Mèo Vạc khi nắng đã nhuộm vàng những nếp nhà Mông. khi này, chợ bò bản sắc chợ Mèo Vạc đã tan, chẳng còn bóng dáng quý khách kẻ bán; Khu hàng ăn vắng vẻ, một đôi quán chắc buổi sớm đắt hàng nên bát đũa đã đựng nép xong xuôi, đôi ghế mộc nằm ngửa, áp thân lên mặt bàn gỗ, đôi chân khẳng khiu giơ thẳng như đang hưởng thụ giấc trưa êm.
Tôi qua dãy hàng rau vòng sang hông chợ, men theo trí tưởng tìm về quán rượu ngô của cụ bà người Mông. 1 mùa Xuân xa xôi, mang cô gái xuôi co ro trong manh áo len mỏng, đã say men rượu cay, đã ngây ngất khói thuốc lào trong góc quán đơn sơ chỉ đôi dòng bát cũ, vài ba chén sứ và bình rượu ngô. Trong ánh mắt mơ tưởng của người chếnh choáng khá rượu, tôi tưởng như làn khói xám đặc nhả ra trong khoảng điếu cày, khẽ khàng ấp ôm lấy lưng nhỏ của cụ như những đám mây mù. Cụ bao tuổi tôi chẳng rõ, nhưng so có nội tôi tuổi sắp 80 thì già hơn. Quán đông, khách nào vào cụ cũng uống cùng một chén, vậy mà chẳng thấy say, miệng vẫn nhẩm tiền, tay vẫn chắt rượu thoăn thoắt. Cụ bảo rượu ngô tự nấu, "mày - uống - đi". Lời nói tuy rời rạc, lẫn vào tiếng lạch cạch của bát rượu các anh chúc nhau nghe chẳng rõ, nhưng tôi vẫn đón được trong ngừng thi côngĐây các âm hiền hòa. Tàn chợ, tôi có đôi má ửng hồng, hơi thở ấm suốt chặng tuyến đường về lại tỉnh thành Hà Giang. Sau này, dù có dịp nhấp môi rượu ngô thêm nhiều lần nữa, nhưng cảm giác - vị giác không thể nào "say" lại như xưa.
Chuyện phường thợ may
Như tôi linh giác, quán rượu nhỏ khuất núi bên hông chợ nay chỉ còn ô đất trống, đá lô xô, cỏ mọc ơ hờ. Quán nhỏ, chén sứ vân hoa cũ với cụ bà mặc váy mông xanh đã ở nơi nào đó...
Buồn lòng, tôi men theo lối cầu thang lên tầng hai của chợ. Chợ Mèo Vạc kém tiếng Đồng Văn, nhưng rộng và mang màu đô thị hơn. Chợ 2 tầng xây cứng cáp, tầng một là hoa quả và những quầy y phục kiểu người Kinh, tầng hai là ko gian bày bán y phục Mông truyền thống. Lần trước chơi chợ Mèo Vạc, tôi vì mê mải xem bà con bán bò, ăn giá, sau lại ngất ngây trong quán rượu ngô nên không khám phá hết chợ. Dịp này lên tới tầng 2 thì thực ngỡ ngàng. toàn bộ váy áo Mông sắc màu bán nơi hiên chợ, được che nắng mưa bởi mái lợp tôn. Sạp hàng to thì rộng chừng 3 mét, sạp hàng nhỏ thì hơn mét, tôi lách mình đi dạo một vòng thấy với đến hơn 30 sạp nằm cạnh nhau, tạo nên bức tranh sắc màu thích mắt.
các chị, những cô chọn tìm áo ở chợ Mèo Vạc.
Đã qua trưa nhưng vẫn đông các chị, những cô nán lại chọn sắm váy áo, sạp nào sạp nấy chật người. những em gái nhỏ theo mẹ đi chợ cũng được tự chọn váy nhỏ, áo nhỏ cho mình. trong khoảng góc trái của chợ, tôi lách người giữa lối đi hẹp lần ra "phố" thợ may. Gọi là phố vì với đến 12 máy với chừng đó thợ, ko may áo quần mới mà chuyên sửa đồ cũ. Nào áo ai sứt chỉ trục đường tà, muốn váy dài thành ngắn, nào áo người nào khóa hỏng... tới đây đều được đáp ứng nhiệt tình. Tôi thích "phố" này, phần vì quen thuộc có công tác bao năm qua của mẹ tôi, phần vì tò mò với nghề "se chỉ luồn kim" nơi cao nguyên đá.
Thợ may ngồi thành từng nhóm vài ba máy đặt cạnh nhau, nhân tiện cho người cần sửa đồ "trình bày" và đứng đợi. Lạ là thợ may đa phần là nam giới, thợ may nữ chỉ đôi ba người. Cứ ngỡ đôi tay quen cầm cuốc, gieo hạt; đôi tay vỡ lẽ từng tảng đá đen sắc nhọn làm bờ rào đá sẽ thô lắm, nào ngờ tôi đứng trông, thấy bàn tay cắt gấu, luồn kim khéo léo chẳng kém gì những anh thợ "cứng" trong tiệm may ở Hà Nội.
Thợ may ở chợ Mèo Vạc chủ yếu là thợ nam.
Anh thợ đang sửa Sez cho quý khách.
Bé gái cùng mẹ đi sửa váy mới tìm.
Rời khỏi dãy ngồi của thợ may nam, tôi lần theo hướng nắng tới với góc ngồi của cô thợ may đang hùi hụi chạy máy, đôi má hây hây ửng hồng trong làn nắng trong trẻo của mùa thu. Cô mặc áo trắng váy nhung, gương mặt thảnh thơi, đôi mắt không to nhưng sáng, viền môi rõ nét. Thấy tôi chuyển di, cô ngửng đầu, khẽ cau mày một thoáng rồi cười. Hỏi ra, tôi biết cô tên Dính, 19 tuổi, nhà ở xã Sủng Trà, phương pháp chợ Mèo Vạc một quãng ko xa. "Áo hỏng khóa không? Mình sửa cho", Dính kể, trong khi nhìn lướt dòng áo khoác thêu hoa trên người tôi. Tôi lắc đầu, Dính lại cười. Lần này là nụ cười tươi rạng rỡ. Trong lúc đôi tay sở hữu những ngón dài rám nắng vẫn cần mẫn túa chỉ, lật gấu dòng quần hoa, mắt Dính chốc chốc lại nhìn sang tôi. Dính đoán tôi chưa có chồng, rồi tự đề cập mình không thích lấy chồng sớm, không lấy chồng cũng được. suy nghĩ tân tiến như thế, Dính là cô gái Mông trước hết tôi thấy.
Dính ít tuổi nhất phường thợ may ở đây, nhưng ko vì vậy mà ít khách. Chen giữa câu chuyện của chúng tôi là năm, bảy người tới sửa đồ. mang anh nhờ đơm lại cúc áo, có chị muốn máy lại chun váy... Dính làm đều tay. Cô bảo quãng giờ từ trưa sang đầu giờ chiều thường đông khách nhất, lúc này những cô những chị đã tìm đủ đồ thiết yếu cho gia đình, có thể nán lâu bên sạp váy áo, chọn sắm rồi đem sửa cho ưng ý.
Mỗi phiên chợ, Dính nộp 4.000 đồng bạc chỗ ngồi, khiến cho trong khoảng sáng tinh sương tới đầu giờ chiều tàn chợ, cô thu về hơn trăm nghìn đồng. Đồ sửa đơn thuần như thay chun, chạy lại đường may tuột chỉ, giá 5.000 đồng, thay khóa quần - khóa áo thì tùy vào mẫu khóa mà lấy 10.000 - 15.000 đồng. Thợ sửa lấy giá chung, nên khách vui vẻ thanh toán mà ko kỳ kèo thêm. Tôi hỏi Dính sở hữu định mở tiệm may đồ mới, cô nhìn tôi: "Thích, nhưng mình chỉ thế này thôi".
Dính tên hầu hết là Giàng Thị Dính, cô gái Mông 19 tuổi nhưng "chưa thích lấy chồng, ko lấy chồng cũng được".
Góc ngồi của cô đẹp mơ màng trong vạt nắng cuối Thu.
Món hàng sửa thuần tuý thế này, Dính chỉ lấy khách 5.000 đồng.
Ngồi phía đối diện Dính là chị Vừ Thị Cáy, thợ may kỳ cựu với tuổi đời và tuổi nghề sắp gấp đôi Dính. Khách của Dính đa phần thiếu nữ, bạn trẻ, thì khách của chị lại là những cô mang chồng. thoạt đầu tôi không dám lại gần nói chuyện có chị, cứ ngỡ chị khó tính vì vẻ hùi hụi và loại nhíu mày rất sâu mỗi lần đứt chỉ. tới lúc chị cười tủm rồi hỏi bằng tiếng phổ thông lơ lớ: "Ở đâu đến đấy", tôi mới cảm được nét nhân từ ẩn giấu sau vẻ ngoài khá "dữ" đấy. Chị nhắc biết may từ lâu, nhưng hơn 3 năm nay mới tìm chỗ ở chợ phiên Mèo Vạc. Ngày phải chăng khách chị thu đến 200.000 đồng, ngày xấu có lúc chẳng được trăm nghìn đồng. "Gần tết, bà con sắm nhiều áo quần thì mình đông khách, chợ phiên thông thường thì hơn chục khách thôi". Máy may của chị Cáy là máy may Tàu, sắm lại của người quen mang giá 4 triệu đồng, "không hỏng đâu, chạy thấp lắm". Chị bảo ở đây chẳng mấy người nào sắm máy mới, vì đắt tiền và "chắc gì đã đúng máy tốt".
Khách đứng đợi chị Cáy thay khóa áo khoác.
Tôi nép vào 1 góc ăn bánh tam giác mạch điểm tâm, vừa ngắm phường thợ may vẫn nở rộ trong buổi chợ tàn. Trước bàn máy của chị Cáy và Dính chật khách đứng đợi, thế nhưng ở 1 góc khác, cũng mang anh thợ... ngáp dài. rộng rãi người nghĩ hàng sửa đơn giản hơn hàng may mới, nhưng mang làm cho nghề, mang xúc tiếp mới biết việc túa ra lắp vào, chắp chỗ nọ vá chỗ kia phức tạp thế nào, đòi hỏi người thợ phải tỷ mỉ và khéo léo.
Đợi áo...
Thợ thường sửa hàng ngay cho khách chứ không mang về nhà làm cho.
Cũng mang lúc ế ẩm...
Và ngáp dài vì vắng khách thế này đây.
Tôi ra về lúc chị Cáy và Dính còn đông khách, nhưng chợ thì thưa người. Bước chân xuống trục đường Hạnh Phúc - con đường nổi danh của phường Mèo Vạc, tôi gọi điện khoe mẹ: "Chợ Mèo Vạc mang phổ thông 'đồng nghiệp' của mẹ sửa váy áo rất hay...".
Bingsu dưa lưới: các viên dưa lưới được nạo tròn xoe và đặt vào trong quả dưa, bên dưới là lớp kem tươi hoặc đá bào quyến rũ đem lại cảm giác mát lạnh cho thực khách. sở hữu giá 180.000 đồng một trái, món này trong năm qua đã được số đông thanh niên đam mê. lúc ăn, bạn sẽ ăn viên dưa lưới giòn giòn, kèm thêm chút kem và sữa đặc ở bên trên.
Xô trà đào: Trà đào là món vượt bậc trong hai năm trở lại đây, nhưng biến từ ly trà đào đơn giản thành một xô trà đào mang hơn chục miếng đào giòn lại là chuyện khác. ngừng thi côngĐây là 1 xu thế ăn vặt chỉ với ở Sài Gòn. các dòng xô có tay cầm, bên trong là nước trà đào thơm dịu và những miếng đào vàng hấp dẫn. khi ăn, bạn sẽ chấp thuận có lượng đào mình được phục vụ. Giá một xô trà đào là 45.000 đồng.
Bánh flan quả trứng: Trong năm qua, sở hữu một mẫu bánh mới đã xuất hiện, chậm triển khai chính là flan quả trứng sở hữu màu vàng tươi và vị béo thơm ngon. Bánh flan được đặt khéo léo vào vỏ trứng, lúc ăn bạn chỉ việc dùng muỗng múc 1 miếng nhỏ và cho vào miệng. Bánh thường có thêm chút cà phê để tăng thêm vị, nhưng bánh flan quả trứng chỉ ăn không thuần tuý. Giá 1 quả trứng bánh flan là 8.000 đồng.
