sắm về...

Tôi đến chợ Mèo Vạc khi nắng đã nhuộm vàng những nếp nhà Mông. khi này, chợ bò bản sắc chợ Mèo Vạc đã tan, chẳng còn bóng dáng quý khách kẻ bán; Khu hàng ăn vắng vẻ, một đôi quán chắc buổi sớm đắt hàng nên bát đũa đã đựng nép xong xuôi, đôi ghế mộc nằm ngửa, áp thân lên mặt bàn gỗ, đôi chân khẳng khiu giơ thẳng như đang hưởng thụ giấc trưa êm.

Tôi qua dãy hàng rau vòng sang hông chợ, men theo trí tưởng tìm về quán rượu ngô của cụ bà người Mông. 1 mùa Xuân xa xôi, mang cô gái xuôi co ro trong manh áo len mỏng, đã say men rượu cay, đã ngây ngất khói thuốc lào trong góc quán đơn sơ chỉ đôi dòng bát cũ, vài ba chén sứ và bình rượu ngô. Trong ánh mắt mơ tưởng của người chếnh choáng khá rượu, tôi tưởng như làn khói xám đặc nhả ra trong khoảng điếu cày, khẽ khàng ấp ôm lấy lưng nhỏ của cụ như những đám mây mù. Cụ bao tuổi tôi chẳng rõ, nhưng so có nội tôi tuổi sắp 80 thì già hơn. Quán đông, khách nào vào cụ cũng uống cùng một chén, vậy mà chẳng thấy say, miệng vẫn nhẩm tiền, tay vẫn chắt rượu thoăn thoắt. Cụ bảo rượu ngô tự nấu, "mày - uống - đi". Lời nói tuy rời rạc, lẫn vào tiếng lạch cạch của bát rượu các anh chúc nhau nghe chẳng rõ, nhưng tôi vẫn đón được trong ngừng thi côngĐây các âm hiền hòa. Tàn chợ, tôi có đôi má ửng hồng, hơi thở ấm suốt chặng tuyến đường về lại tỉnh thành Hà Giang. Sau này, dù có dịp nhấp môi rượu ngô thêm nhiều lần nữa, nhưng cảm giác - vị giác không thể nào "say" lại như xưa.

Chuyện phường thợ may

Như tôi linh giác, quán rượu nhỏ khuất núi bên hông chợ nay chỉ còn ô đất trống, đá lô xô, cỏ mọc ơ hờ. Quán nhỏ, chén sứ vân hoa cũ với cụ bà mặc váy mông xanh đã ở nơi nào đó...

Buồn lòng, tôi men theo lối cầu thang lên tầng hai của chợ. Chợ Mèo Vạc kém tiếng Đồng Văn, nhưng rộng và mang màu đô thị hơn. Chợ 2 tầng xây cứng cáp, tầng một là hoa quả và những quầy y phục kiểu người Kinh, tầng hai là ko gian bày bán y phục Mông truyền thống. Lần trước chơi chợ Mèo Vạc, tôi vì mê mải xem bà con bán bò, ăn giá, sau lại ngất ngây trong quán rượu ngô nên không khám phá hết chợ. Dịp này lên tới tầng 2 thì thực ngỡ ngàng. toàn bộ váy áo Mông sắc màu bán nơi hiên chợ, được che nắng mưa bởi mái lợp tôn. Sạp hàng to thì rộng chừng 3 mét, sạp hàng nhỏ thì hơn mét, tôi lách mình đi dạo một vòng thấy với đến hơn 30 sạp nằm cạnh nhau, tạo nên bức tranh sắc màu thích mắt.

các chị, những cô chọn tìm áo ở chợ Mèo Vạc.

Đã qua trưa nhưng vẫn đông các chị, những cô nán lại chọn sắm váy áo, sạp nào sạp nấy chật người. những em gái nhỏ theo mẹ đi chợ cũng được tự chọn váy nhỏ, áo nhỏ cho mình. trong khoảng góc trái của chợ, tôi lách người giữa lối đi hẹp lần ra "phố" thợ may. Gọi là phố vì với đến 12 máy với chừng đó thợ, ko may áo quần mới mà chuyên sửa đồ cũ. Nào áo ai sứt chỉ trục đường tà, muốn váy dài thành ngắn, nào áo người nào khóa hỏng... tới đây đều được đáp ứng nhiệt tình. Tôi thích "phố" này, phần vì quen thuộc có công tác bao năm qua của mẹ tôi, phần vì tò mò với nghề "se chỉ luồn kim" nơi cao nguyên đá.

Bé gái cùng mẹ đi sửa váy mới tìm.

Rời khỏi dãy ngồi của thợ may nam, tôi lần theo hướng nắng tới với góc ngồi của cô thợ may đang hùi hụi chạy máy, đôi má hây hây ửng hồng trong làn nắng trong trẻo của mùa thu. Cô mặc áo trắng váy nhung, gương mặt thảnh thơi, đôi mắt không to nhưng sáng, viền môi rõ nét. Thấy tôi chuyển di, cô ngửng đầu, khẽ cau mày một thoáng rồi cười. Hỏi ra, tôi biết cô tên Dính, 19 tuổi, nhà ở xã Sủng Trà, phương pháp chợ Mèo Vạc một quãng ko xa. "Áo hỏng khóa không? Mình sửa cho", Dính kể, trong khi nhìn lướt dòng áo khoác thêu hoa trên người tôi. Tôi lắc đầu, Dính lại cười. Lần này là nụ cười tươi rạng rỡ. Trong lúc đôi tay sở hữu những ngón dài rám nắng vẫn cần mẫn túa chỉ, lật gấu dòng quần hoa, mắt Dính chốc chốc lại nhìn sang tôi. Dính đoán tôi chưa có chồng, rồi tự đề cập mình không thích lấy chồng sớm, không lấy chồng cũng được. suy nghĩ tân tiến như thế, Dính là cô gái Mông trước hết tôi thấy.

Dính ít tuổi nhất phường thợ may ở đây, nhưng ko vì vậy mà ít khách. Chen giữa câu chuyện của chúng tôi là năm, bảy người tới sửa đồ. mang anh nhờ đơm lại cúc áo, có chị muốn máy lại chun váy... Dính làm đều tay. Cô bảo quãng giờ từ trưa sang đầu giờ chiều thường đông khách nhất, lúc này những cô những chị đã tìm đủ đồ thiết yếu cho gia đình, có thể nán lâu bên sạp váy áo, chọn sắm rồi đem sửa cho ưng ý.

Mỗi phiên chợ, Dính nộp 4.000 đồng bạc chỗ ngồi, khiến cho trong khoảng sáng tinh sương tới đầu giờ chiều tàn chợ, cô thu về hơn trăm nghìn đồng. Đồ sửa đơn thuần như thay chun, chạy lại đường may tuột chỉ, giá 5.000 đồng, thay khóa quần - khóa áo thì tùy vào mẫu khóa mà lấy 10.000 - 15.000 đồng. Thợ sửa lấy giá chung, nên khách vui vẻ thanh toán mà ko kỳ kèo thêm. Tôi hỏi Dính sở hữu định mở tiệm may đồ mới, cô nhìn tôi: "Thích, nhưng mình chỉ thế này thôi".